7/28/2011: Przypowieści 8:12-18

W tym rozdziale mamy personifikację mądrości - najpierw jest wstęp, a potem słowa samej mądrości.

8:12: CO MĄDROŚĆ MÓWI TUTAJ O SOBIE?
- mamy znaczne rozbieżności w tłumaczeniach - zapewne w oryginale wyrażenie nie jest jednoznaczne:
umiem udzielić dobrej rady
umiejętność ostrożności wynajduję
posiadam wiedzę głęboką
prudence - roztropność, rozwaga, ostrożność

- roztropność to być może wprowadzanie mądrości w życie, praktyczne zastosowanie?
- zapewne wiąże się to z ostrożnym, przemyślanym działaniem - i ewentualnie doradzeniem, że tak należy postępować
- czasem nasza roztropność sprowadza się do tego, że znajdujemy człowieka z wiedzą i doświadczeniem w danej sprawie, bo sami tego nie posiadamy


8:13: CZYŻBY DEFINICJA ZŁA? JEŚLI TAK, TO DLACZEGO AKURAT TE CECHY?

- pycha+buta, złe postępki, przewrotne mowy - trzy aspekty, jak w grzeszeniu myślą, mową i uczynkiem


JAK W PRAKTYCE NIENAWIDZIĆ TYCH ZŁYCH RZECZY?
- najłatwiej jest znaleźć to postępowanie w innych - a powinniśmy dbać, żeby te cechy nie pojawiły się w nas samych
- trzeba pilnować, żeby nie szukać źdźbła w oku bliźniego, oraz oddzielić nienawidzenie grzechu od antypatii wobec grzesznika

8:14: KOLEJNE CECHY MĄDROŚCI
- różne wyrażenia określające aspekty mądrego postępowania, łącznie z umiejętnością udzielenia dobrej rady
- moc - jakby nie pasuje do kontekstu? w BT jest potęga; łączy się to z następnym wersetem o królach sprawujących władzę

KWESTIA KRÓLÓW
- byli raczej z urodzenia, nie osiągali stanowiska dzięki mądrości; z drugiej strony - w historii, którą znał Salomon, Saul był wylosowany, Dawid był wyznaczony przez Pana i doszedł do stanowiska dzięki umiejętnościom i mądrości tak, że lud sam go ustanowił królem; Salomon urodził się królem. Gdyby pisał te słowa z perspektywy czasów Sedekiasza, być może napisałby inaczej :) Za czasów Mojżesza była rada 70 mędrców, ludzi rozsądnych, więc może na tym modelu opiera się Salomon?
- a może tu jest mowa tylko o dostojnikach sprawiedliwych - którzy są sprawiedliwi dzięki posiadanej mądrości? Wygląda na to, że w manuskryptach w obu wersetach - 15 i 16 - jest nutka sprawiedliwego rządzenia.

8:17 - MĄDROŚĆ MIŁUJE...
- to samo wypowiedziane na dwa sposoby - jak się mądrości szuka, to się ją znajdzie, dostanie się nagrodę za swoje umiłowanie mądrości
- dalszy ciąg personifikacji
- pytanie dla nas - czy poszukujemy gorliwie mądrości?

8:18: NAGRODY MĄDROŚCI
- zapewne nie chodzi o powierzchowne bogactwo i sławę, bo automatycznie ubodzy i nieznani musieliby być głupi :)
- w ang przekładach jest riches and honor - czyli bardziej cześć, nie sława w dzisiejszym zrozumieniu tego słowa
- w czasach Salomona by zdobyć sławę, należało się czymś wykazać - mądrością, walecznością itp; dziś wystarczy pojawić się w telewizji
- podkreślone jest też to, że uzyskane nagrody są trwałe - czyżby chodziło o jakieś wartości ponadczasowe? Może to są słowa prorocze?
- jeśli ktoś jest mądry i inteligentny, zapewne w wielu przypadkach będzie miał też i dobra doczesne

PYTANIE DLA NAS: CO NAS OGRANICZA W ZDOBYWANIU MĄDROŚCI?

7/14/2011: Przypowieści 7, 8:1-11


Infantka Małgorzata Teresa (1651-1673)
CZY JEST W TYM ROZDZIALE COŚ NOWEGO?
- inny sposób przedstawienia - autor opowiada historyjkę, nie tylko przekazuje "suche" porady
- przykazania tym razem należy przywiązać do palców (czy chodzi o uczynki?) i wypisać na tablicy serca (w ST serce było siedliskiem rozumu - czyli trzeba sobie przyswoić te porady umysłem)
- kwestia ubioru - należy mieć wyczucie smaku; przychodzi na myśl werset o trefieniu włosów, skromnym ubiorze itd.

ROZDZIAŁ 8

8:1-4 - WOŁANIE MĄDROŚCI
- podobnie, jak w pierwszym rozdziale
- mądrość jest wszędzie, nie jest ukryta, można się jej uczyć, jeśli ktoś tylko pragnie

RÓŻNICA MIĘDZY PROSTAKIEM A GŁUPCEM? SKĄD TO ROZRÓŻNIENIE?
- kolejne rozróżnienie - prostota (pozytywna) i prostactwo (negatywne - brak ogłady, kultury, popełnianie gaf, brak chęci zmiany tego stanu, wręcz duma ze swojego zachowania)
- nie ma pewności, że prostacy czy głupcy posłuchają mądrości

CECHY WYPOWIEDZI MĄDROŚCI
- rzeczy szlechetne, wielkie, wspaniałe - które mają nas ciągnąć w górę, ku polepszaniu samych siebie
- prawda przeciwstawiona nieprawości - nie do końca oczywiste zestawienie
- prawda, prawość, przejrzystość - w dzisiejszych czasach ludzie, którzy innmi manipulują, oszukują, kręcą, uważają się za najmądrzejszych - a z tego rozdziału wynika, że mądrość jest prostolinijna, przezroczysta jak kryształ

POZORNE BŁĘDNE KOŁO - słowa mądrości są proste dla rozumnych - czyli żeby zrozumieć mądrość, trzeba już być mądrym?
- być może chodzi o rozumność w sensie nieustającego szukania mądrości
- jeśli rozumny człowiek czegoś nie rozumie, to zbada sprawę i będzie się starał ją pojąć
- mądrość i prawość - chodzi o mądrość Bożą, która będzie kierowała człowiekiem tak, by czynił rzeczy prawe, unikał nieprawości - będzie człowiekiem szlachetnym

NEXT TIME: 8:12

7/7/2011: Przyp. 6:19-35


KŁAMLIWY JĘZYK A SKŁADANIE FAŁSZYWEGO ŚWIADECTWA
- przypadek Casey Anthony - kara orzeczona za kłamstwo na policji
- obu należy się wystrzegać, bo zapewne krzywdzi się jakąś inną osobę
- dziewiąte przykazanie - nie mów świadectwa fałszywego przeciwko swojemu bliźniemu
- i jedno i drugie może siać niezgodę między braćmi

SIANIE NIEZGODY MIĘDZY BRAĆMI
- w ST pewnie chodziło o sprawy bardziej przyziemne, u nas dzisiaj najczęściej są to sprawy doktrynalne
- obmowa, plotki prowadzą do nastawiania ludzi
- jeśli ktoś czuje się pokrzywdzony w sprawach materialnych, to może szargać opinię komuś, komu lepiej się wiedzie - zazdrość, poczucie niesprawiedliwości
- forsowanie swoich poglądów może powodować niezgodę
- nauka dla nas: w przypadku sytuacji konfliktowej załatwiać sprawę u źródła; doceniać to, co się ma; nie powodować rozłamów; nasze zachowanie może być powpdme niezgody, jeśli zrobimy coś takiego, co prowokuje do opowiadania się po jednej czy drugiej stronie; egoizm jest też zapewne ważną przyczyną; trzeba okazywać pokorę, zaufanie do prowadzącego dane działanie
- ang - contention, conflict, discord
- trzeba uważać na nasze intencje - mogą być dobre, możemy mieć rację - ale zamieszanie w sprawie może spowodować furę konfliktów; trzeba umieć przewidzieć skutki swoich słów i działań


6:20-35: OSTRZEŻENIE PRZED CUDZOŁÓSTWEM
- chodzi najbardziej o cudzołóstwo z cudzą żoną
- podobny temat, jak w jednym z poprzednim rozdziałów
- zagadkowa rada - lepiej iść do nierządnicy - takie wyjście jest niemalże pochwalone?
- żona opisana w tym rozdziale jest zła i szuka nowego mężczyzny, małżeństwo praktycznie nie istnieje, ale nadal można się narazić na zemstę męża - czyli jest to ostrzeżenie, żeby nie dać się uwieść

OWINIĘCIE SŁÓW NA SZYI
- prawdopodobnie nawiązuje do wschodniego zwyczaju pisania ważnych/świętych słów na pergaminie albo papirusie, i noszenia ich na szyi jako talizmany

KWESTIA "POCHWAŁY" NIERZĄDNICY
- na pewno związek z kobietą zamężną jest naganny - ale czy można pójść do nierządnicy? Czy te słowa są skierowane do człowieka żonatego, czy tylko do pojedynczego?