W JAKI SPOSÓB POWSTAŁA TA KSIĘGA?
- można założyć, że napisał ją Salomon, który miał specjalny dar; jednak bieżący rozdział 8 bywa traktowany jak proroctwo, więc czy jest to wiedza objawiona? Czy Salomon pisze coś, czego do końca nie rozumie?
- Salomon nie jest wymieniony w Liście do Hebrajczyków - gdyby taki mędrzec miał jeszcze dar proroctwa, to może byłby w tym rozdziale zawarty?
- wątpliwość wynikająca z tego, że interpretacja mądrości jako Logos zaczyna się w środku rozdziału, w środku fragmentu opartego na personifikacji.
Rozważymy teraz rzecz dwutorowo - Mądrość i Logos.
w. 22 - polskie przekłady mówią w większości "Pan mnie stworzył" - co wskazuje bardziej na Logos; Biblia Gdańska mówi "miał" (czyli można zinterpretować jako mądrość) - podobnie KJV. Nowsze angielskie przekłady też przeważnie nawiązują do stworzenia.
Kolosan 1:15-> o stworzeniu przez Logosa, również Jan 1:1
Wygląda na to, że hebrajskie słowo jest niejasne - równie dobrze można je tłumaczyć jako dostał, kupił, posiadł:
1) to get, acquire, create, buy, possess
a) (Qal)
1) to get, acquire, obtain
a) of God originating, creating, redeeming His people
1) possessor
b) of Eve acquiring
c) of acquiring knowledge, wisdom
2) to buy
b) (Niphal) to be bought
c) (Hiphil) to cause to possess
Dalsze wersety - kolejne szczegóły stwarzania.Obj. 3:14 - świadek wierny i prawdziwy, początek stworzenia Bożego
1 Kor 1:24 - Chrystus jest mocą Bożą i mądrością Bożą.
W 27 - jest zagadkowy, odmierzanie kręgu nad powierzchnią toni - być może chodzi o stworzenie atmosfery czyli "nieba" z ziemskiego punktu widzenia (ale właśnie sama atmosfera, wszechświat był już stworzony wcześniej.)
Trudność techniczna - uważamy, że Pan Bóg był architektem/zarządcą, a Logos stwarzał - a tu jest napisane, że Bóg? Z drugiej strony jest to poezja, więc nie można brać całkiem dosłownie.
W 30 - kolejna trudność i rozbieżność w tłumaczeniu - mistrzyni? master workman, someone brought up with him - mistrzyni nie za bardzo pasuje.
Według interpretacji "mądrość" - owa mądrość się cieszy, czyli Bóg się cieszy, że Jego stworzenie działa właściwie.
Co poeta miał na myśli - czyli jak świadomy był Salomon podczas pisania tego fragmentu, czyli wracamy do punktu wyjścia.
DALSZA CZĘŚĆ ÓSMEGO ROZDZIAŁU.
- wskazówki o poszukiwaniu mądrości
- drzwi - mądrość niemal jak mędrzec, który z jednej strony naucza w miejscach publicznych (początek rozdziału), a z drugiej strony - kiedy jest w domu, ludzie czekają na jej wyjście, żeby usłyszeć naukę